DYSPRAKSJA ROZWOJOWA
DYSPRAKSJA ROZWOJOWA
TZW. „SYNDROM NIEZDARNEGO DZIECKA”
„Dyspraksja rozwojowa” (rozwojowe zaburzenia koordynacji), to nic innego, jak trudności z planowaniem i wykonywaniem prawidłowej sekwencji niewyuczonych zachowań motorycznych. Deficyty w planowaniu dotyczą zarówno motoryki dużej, jak
i małej. Dzieci z dyspraksją rozwojową muszą ciągle myśleć, jak zaplanować swój ruch, co znacznie ogranicza sprawność ich działa i tempo uczenia się nowych czynności oraz precyzję ich wykonania.
U dzieci dyspraktycznych najczęściej można zaobserwować:
-
problemy z utrzymaniem równowagi;
-
niezgrabność ruchową, potykanie się, wpadanie na różne przedmioty;
-
duże opóźnienia w zakresie samoobsługi (trudności z zapinaniem i odpinaniem guzików, zapinaniem suwaka, sznurowaniem obuwia, ubieraniem się i rozbieraniem, często obserwuje się wystającą koszulkę, skarpetki założone piętą do góry, buty założone na odwrót, niezapięte buty, niezapiętą kurtkę; trudności z posługiwaniem się sztućcami, problemy z treningiem czystości);
-
trudności z układaniem puzzli, wycinaniem, kolorowaniem, klejeniem;
-
problemy z chwytaniem, łapaniem i kopaniem piłki (trudności z trafianiem do celu);
-
trudności w uczeniu się (trudności z rysowaniem, pisaniem, problem z nauką czytania);
-
trudności podczas zajęć ruchowych (głównie problem stanowią gry i zabawy zespołowe) oraz trudności z korzystaniem ze sprzętów na placu zabaw;
-
dezorganizację zachowania, która objawia się najczęściej agresją skierowaną na przedmioty (rzucanie przedmiotami, niszczenie przedmiotów, nieprawidłowe użytkowanie, np. kiedy dziecko źle pisze, albo spadnie z roweru to mówi, że to długopis lub rower jest „głupi”);
-
niewspółmierną reakcję do sytuacji (np. rozlanie herbaty jest w stanie wywołać
silną reakcję emocjonalną w postaci, np. płaczu); -
labilność emocjonalną (w jednej chwili dziecko jest szczęśliwe, a w drugiej zaczyna płakać);
-
trudności ze zrozumieniem poleceń złożonych;
-
zaburzenia artykulacji;
Przyczyną dyspraksji są zaburzenia integracji procesów sensorycznych w strukturach podkorowych, dlatego też diagnoza dyspraksji wymaga oceny funkcji przedsionkowo-proprioceptywnych (badanie testami wystandaryzowanymi dotyczącymi funkcji dotykowych, praksji posturalnych, praksji oralnych oraz obustronnej koordynacji ruchowej).
W celu diagnostyki należy udać się do terapeuty integracji sensorycznej !
Wskazówki cenne podczas nauczania dziecka z dyspraksją:
-
mały dyspraktyk musi doświadczyć poczucia sukcesu i radości odkrywania;
-
system nagradzania powinien stanowić nieodłączny element nauczania (np. system nagradzania naklejkami);
-
polecenia skierowane do małego dyspraktyka powinny być dostosowane do wieku dziecka (stosowanie krótkich poleceń);
-
nauczanie powinno odbywać się etapami (stopniowe zwiększanie czasu trwania
i złożoności bodźców); -
zwiększanie zaangażowania dziecka poprzez objaśnienie/zademonstrowanie mu zabawy.
Istotne jest wprowadzenie ćwiczeń z zakresu motoryki dużej i małej, a także ćwiczeń
usprawniających pamięć słuchową i wzrokową.
Opracowanie: mgr Weronika Rakowiecka-Kachel
Źródło:
Z. Przyrowski, Podstawy Diagnozy i Terapii Integracji Sensorycznej [w:] Podstawy Diagnostyki i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej, red. Cz. Szmigla, Kraków 2001
Kubala-Kulpińska A., Dysprakjsa- kiedy zawiązanie buta staje się problemem. Życie szkoły (2013)